Unia Europejska co roku przeprowadza przegląd wskaźników innowacyjności. W najnowszym raporcie za rok 2024 Polska okupuje piąte od końca miejsce w UE, w najniższej kategorii „nowatorów” (emerging innovators).
Polskie innowacje? A doktorantów ze świecą szukać
Nie pod każdym względem jest źle. Pod względem odsetka osób z wykształceniem wyższym, odstajemy istotnie w górę od średniej unijnej, ze wskaźnikiem na poziomie 117,3 pkt. Niestety, bardzo często traktujemy dyplom wyższej uczelni jako koniec naszej drogi edukacyjnej.
Widać to po wskaźnikach dla nauki. Liczba absolwentów studiów doktoranckich to tylko nieco ponad jedna trzecia średniej w UE. Polskie uczelnie wydają się w ogóle nieatrakcyjne dla zagranicznych doktorantów. Tutaj Polska jest przedostatnia w całej Unii, przed Bułgarią, ze wskaźnikiem na poziomie 1/10 średniej dla UE. Blokuje nam to potencjalny dostęp do młodych talentów spoza naszego kraju.
Przy niskiej liczbie absolwentów studiów doktoranckich trudno jest oczekiwać wielkich sukcesów w publikacjach naukowych. I rzeczywiście, nie jest dobrze. Zarówno jeśli chodzi o publikacje powstałe na skutek współpracy międzynarodowej, jak i w przypadku publikacji najczęściej cytowanych, polski wskaźnik wynosi raptem około połowy średniej dla UE.
Edukacja po dyplomie? Nie, dziękuję
Tę naszą niechęć do dalszej edukacji po ukończeniu tej standardowej widać nie tylko po stanie naszej nauki. Niewiele lepiej jest z naszą chęcią do innych rodzajów edukacji. Zaangażowanie w lifelong learning jest na poziomie 2/3 średniej europejskiej.
Dodatkowo Polska zajmuje w UE 7. miejsce od końca pod względem umiejętności cyfrowych i jest pod tym względem ponad 30% gorsza od średniej unijnej. Silniejsze zaangażowanie w mniej formalne formy edukacji – na przykład na platformach e-learningowych – byłoby zdecydowanie pożądane dla dalszego postępu na polskiej drodze do innowacji.
Niedawno pisaliśmy o słabych umiejętnościach cyfrowych Polaków na podstawie innego raportu KE – DESI.
Nieco jaśniejszym punktem jest zaangażowanie firm w zapewnianie szkoleń w technologiach teleinformatycznych. W tym zakresie wyraźnie, z poziomem 113,3 pkt, przekraczamy średnią unijną.
Edukacja i nauka to oczywiście tylko niewielka część czynników wpływających na innowacyjność. O pozostałych możecie przeczytać w raporcie Komisji Europejskiej. Wskaźniki dla Polski znajdują się na stronie 97.
Źródło zdjęcia: Guillaume Périgois/Unsplash