Już za …. niewiele ponad tydzień Mistrzostwa Europy w piłce nożnej Euro 2020! Tysiące kamer będą śledzić zmagania piłkarzy, a nowoczesna technologia przeanalizuje każdy ruch graczy, prezentując statystyki, o jakich jeszcze kilka lat temu nawet nie śniliśmy. Ale czy to możliwe, by sztuczna inteligencja zastąpiła sędziego?
Według danych Deloitte rynek europejskiej piłki nożnej przed pandemią był wart prawie 29 miliardów euro. To ogromna suma, która napędza nie tylko ludzką rozrywkę, ale też postęp cywilizacyjny. Kolejne algorytmy i prototypy powstają, by kibicom zagwarantować najwyższą jakość rozrywki, a piłkarzom – trening szyty na miarę XXI wieku.
Nim wygodnie rozsiądziemy się przed telewizorem, by śledzić mecze Euro 2020, dowiedzmy się, jak technologie już dzisiaj wpływają na ten najpopularniejszy na świecie sport.
Ostatnio, w artykule dotyczącym technologicznych prezentów na Dzień Matki, pisałam o lustrze Miro wspomagającym codzienną aktywność fizyczną. Nowoczesny gadżet, który każdy może wstawić sobie do domu, nijak się ma do zaawansowanej technologii, z której wsparciem trenują współcześni piłkarze.
Elektroniczne Systemy Wydajności i Śledzenia
W skrócie EPTS, od angielskiej nazwy Electronic Performance & Tracking Systems, to cała grupa rozwiązań mających poprawić jakość treningu, a co za tym idzie – wpłynąć na osiągi piłkarzy w trakcie meczu. Mogą to być zarówno niewielkie urządzenia instalowane na ubiorze zawodnika, jak i złożone systemy kamer lub zaawansowane systemy pozycjonowania, czasem nawet oparte o GPS.
W zależności od potrzeb trenerzy dobierają różne rozwiązania. Każdy z tych systemów wspomaga analizę zachowania piłkarza i jego ruchów, ale może też sprawdzać stan zdrowia, na przykład mierząc wysokość tętna w trakcie wysiłku. Dzięki systemom EPTS wiemy, ile metrów zawodnik przebiegł w trakcie treningu, a nawet znamy jego poziom zmęczenia. Możemy także dokładnie ustalić po jakim czasie nastąpił spadek wydajności.
Wszystkie te dane przedstawione są oczywiście w formie automatycznie generowanego, czytelnego raportu, dzięki któremu trener może zoptymalizować trening pod poszczególnych zawodników, a nawet lepiej skompletować drużynę, analizując dokładne parametry piłkarzy i sposób, w jaki ze sobą współpracują!
Trenuj jak PROfesjonalista!
Raport z danymi to jedno, ale czy technologia może też usprawnić prowadzenie drużyny, a nawet całego klubu sportowego? Oczywiście! Polska aplikacja ProTrainUp to prawdziwy kombajn wspomagający piłkarską organizację. Używają jej Korona Kielce, Pogoń Szczecin, a także setki innych klubów i akademii. Oprócz kalendarza i dziennika trenera, aplikacja pozwala na szybszy kontakt między trenerem a zawodnikami. Zbudowana z wielu różnorodnych modułów, wspiera układanie treningu. Ponadto posiada kreator animacji ćwiczeń, dba o zdrowie użytkownika, a nawet pilnuje frekwencji na treningach. Wszystko dzięki modułowej budowie – twórcy aplikacji deklarują, że są w stanie dopasować funkcjonalność do przeróżnych potrzeb.
Piłkarski trening przyszłości
Aplikacja jak ProTrainUp czy Elektroniczne Systemy Wydajności i Śledzenia to rozwiązania, które mają niebagatelny wpływ, na rozwój sportu, ale to dopiero początek…
Startup RESPO.Vision otrzymał 4,5 miliona w rundzie inwestycyjnej seed na rozwój swojego flagowego produktu. Chodzi o oprogramowanie do analityki danych sportowych w 3D. Ciekawostką jest, że obraz 3D powstaje z wykorzystania tylko jednej kamery.
RESPO.Vision potrafi rozpoznać i oznaczyć piłkarzy na boisku, zrozumieć ruch dwudziestu części ich ciała, a także ocenić rozgrywkę, obliczyć prawdopodobieństwo gola i wizualizować inne możliwe zagrania. I to z częstotliwością odświeżania 60 razy na sekundę. Na tle innych, podobnych rozwiązań, RESPO.Vision wyróżnia się wysoką skutecznością i możliwością przeanalizowania dowolnego meczu – nagranego lub na żywo.
Gol idealny
Przez lata piłkarze doskonalili swoje umiejętności za pomocą intensywnego treningu, a mityczny „talent” wydawał się niezbędny, by piłka w końcu wylądowała w bramce. A co, gdyby dało się wyliczyć idealną trajektorię lotu, a także siłę i kąt uderzenia?
Piłka miCoach Smart Ball od Adidas posiada inteligentne czujniki, które zmierzą wszystkie parametry dotyczące kopnięcia: prędkość, obrót, siłę… Dzięki tym informacjom piłkarz jest w stanie przetestować różne style kopania, a następnie dobrać idealny pod daną sytuację. Pozostaje mu tylko doprowadzić do perfekcji odtwarzanie tego ruchu i bramkarze z boisk całego świata mogą drżeć. Oczywiście w teorii, bo w grze zespołowej liczy się też refleks i umiejętności przyjmowania oraz podawania piłki.
Dlatego Borusia Dortmund wprowadziła trening w FOOTBONAUT, futurystycznej maszynie z boiskiem o wymiarach 14 na 14 metrów. Z umieszczonej w każdej ze ścian rzutni wystrzeliwane są piłki. Celem zawodnika jest trafienie nimi w jeden z zapalających się na ścianach prostokątów.
Pora na mecze Euro 2020
Czym by był sport bez meczów przed widownią, dowiedzieliśmy się w czasach pandemii i nie chcemy wracać do tych emocji. Ale nawet śledząc mecze Mistrzostw Europy w piłce nożnej Euro 2020 z trybun, bez zaawansowanych systemów kamer przegapilibyśmy niuanse spotkania…
VAR, czyli Video Assistant Referee (nazywany też, po prostu, wideoweryfikacją), to chyba najbardziej znana technologia wspomagająca podejmowanie decyzji w trakcie meczu. Na VAR składa się cały zespół pracowników i technologii. Minimalny skład to jeden sędzia VAR i jeden asystent, a oprócz nich jest jeszcze operator powtórek.
VAR potrafi skrócić czas dotyczący błędnej decyzji o bramce, rzucie karnym czy czerwonej lub żółtej kartce. Słowo: „błędnej” jest kluczowe, ponieważ z VAR można skorzystać tylko wtedy, gdy następuje podejrzenie o pomyłce sędziego. Można to nazwać swego rodzaju podwójną weryfikacją. Zadaniem sędziów VAR jest śledzenie całego meczu i wyłapywanie błędów, które mogłyby wpłynąć na końcowy wynik meczu. Istotne jest, by błąd był jednoznacznie z winy sędziego – wtedy sędziowie VAR zgłaszają błąd bezpośrednio do niego. Po otrzymaniu informacji od sędziów VAR sędzia boiskowy ma możliwość obejrzenia powtórki prezentującej konkretne zdarzenie z różnych perspektyw czy w innym tempie. Po takiej analizie arbiter powinien wycofać się z błędnej decyzji, choć ostateczna decyzja zawsze jest po jego stronie.
Dodatkowo sędziowie VAR mogą na bieżąco kontrolować poszczególne zdarzenia – wszystko dzięki stałej łączności z sędzią boiskowym. W takiej sytuacji, gdy uda się potwierdzić prawidłowość oceny sytuacji, gra toczy się dalej. Każda inna weryfikacja z użyciem systemu VAR powoduje wstrzymanie rozgrywki. Nie na wszystkich meczach korzysta się z systemu wideoweryfikacji z powodu wysokiej ceny montażu, ale na Euro 2020 na pewno docenimy jego zalety!
Automatyczny spalony na Euro 2020?
Już wkrótce system VAR zostanie rozbudowany o kolejną z możliwości. Chodzi o technologię automatycznego spalonego, którą testowano w trakcie Klubowych Mistrzostw Świata 2019. FIFA zapowiedziała, że oficjalnie zostanie wprowadzona w trakcie Mistrzostw Świata w Katarze w 2022 roku!
Cel? Szybsze podejmowanie decyzji przez sędziów. Aktualnie, by dokonać poprawnej oceny, często wykorzystuje się zwykłą kredę – rysuje się linię na murawie. Cała procedura, razem z sędziowską analizą potrafi trwać siedemdziesiąt sekund, a nawet dłużej. Wszystko w ramach czasu, który mógłby zostać przeznaczony na rozgrywkę!
Jak to właściwie ma działać? Z wykorzystaniem sztucznej inteligencji, oczywiście. Komputer wykona modele 3D zawodników, które zostaną porównane z pozycją piłki i na tej podstawie oceni, czy był spalony. Sędzia otrzyma tę informację za pomocą specjalnej bransoletki, choć oczywiście ostateczna decyzja nadal będzie należeć do niego.
Euro 2020 przed nami! A może jednak to Euro 2021?
To tylko niewielki fragment technologii, które stosowane są w piłce nożnej. Temat rozwija się w błyskawicznym tempie! Coraz większe możliwości obliczeniowe komputerów i coraz lepsze algorytmy wpływają na wszystkie sfery życia, także na sport. Pozostaje mieć nadzieję, że za kilka lat technologia nie zabije radości ze sportu, bo każdy nowy system to kolejne kontrowersje dotyczące „ducha rywalizacji”. Tymczasem pora przygotować się na najważniejsze rozgrywki roku – Euro 2020!
Euro 2021: TERMINARZ „polskiej” grupy. Kiedy gra reprezentacja Polski?
Na koniec parę zdań o występie Polaków w Mistrzostwach Europy. Reprezentacja Polski, której trenerem jest Paulo Sousa gra w grupie, w której oprócz Polski są Hiszpania, Szwecja i Słowacja.
14 czerwca, Sankt Petersburg: Polska – Słowacja
19 czerwca, Sewilla: Polska – Hiszpania
23 czerwca, Sankt Petersburg: Polska – Szwecja
Czy Polska wyjdzie z grupy w Euro 202 ? Czy Robert Lewandowski z drużyną zapewni nam sukces w M0istrzostwach Europy w piłce nożnej? Czy Paulo Sousa osiągnie sukces na miarę Górskiego, Piechniczka czy Nawałki? Tego dowiemy się już za kilka tygodni. I tutaj trzeba powiedzieć jasno za Kazimierzem Górskim – „Chodzi o to, żeby strzelić jedną bramkę więcej od przeciwnika.”